Dev proje 2023'e kaldı
Hükümetin 2008'de duyurduğu İstanbul Finans Merkezi projesi 2016'da hizmet vermeye başlayacaktı. Kamu binaları gecikince açılış önce 2018'e, ardından 2020'ye sarktı. Merkez Bankası binasına henüz çivi bile çakılmaması nedeniyle açılış ancak 2023'te yapılabilecek.
Yapımı yılan hikayesine dönen İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) projesinin açılış tarihi bir kez daha ertelendi. 2020'de hizmete girmesi beklenen 5 milyar dolar değerindeki proje, Ziraat Bankası ve Merkez Bankası binalarının inşaatındaki gecikme nedeniyle 2023'te açılacak.
11 YILDIR GÜNDEMDE
AKP hükümeti, 2007 yılında genel merkezleri Ankara'da bulunan kamu bankaları ve finans kuruluşlarının İstanbul'a taşınacağını açıkladı. Ümraniye'deki 300 bin metrekarelik dev araziyi adres olarak gösteren hükümet Ocak, 2008'de İstanbul İFM projesini duyurdu. Strateji ve eylem planı Ekim 2009'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İFM'nin, mimari tasarımı ve proje hazırlama süreci Emlak Konut GYO tarafından başlatıldı. İFM için ilk yapım ihalesi Kasım 2012'de düzenlenirken ilk kazma 2014 yılında vurulabildi. 2016 olarak duyurulan projenin açılış tarihi önce 2018'e ardından 2020'ye ertelendi.
ÖZEL SEKTÖR BEKLEMEDE
Geçen sürede Ağaoğlu, tüm hafriyat işlerini, zemin iyileştirmesini, ortak altyapıyı, ulaşım yollarını, kapalı ve açık otoparklarla üstlendiği ofis ve konut alanlarının kaba inşaatını tamamladı. Tahincioğlu ve İş GYO da kaba inşaatı bitirirken, üç şirket “ince işlere” geçmek için hâlâ diğer projelerin inşaat seviyesinin ilerlemesini bekliyor. Hali hazırda Vakıfbank'ın iki bloklu projesi yükselirken, Ziraat Bankası'nın binasının temeli geçen yılın son çeyreğinde atılabildi. Halk Bankası, BDDK ve Sermaye Piyasası Kurulu'na ait yapıların inşaatı da sürüyor. İFM'de yer alacak en yüksek yapıya sahip olan Merkez Bankası binasının ise henüz temeli atılamadı. Ruhsat işlemleri geçen yıl sonunda tamamlanan 54 katlı kulenin yapımı için Ağustos 2017'de düzenlenen arsa satış karşılığı gelir paylaşımı ihalesini 1 milyar 440 milyon lira toplam hasılat ve bu gelirden TOKİ'ye 180 milyon lira teklif eden İntaş Taahhüt Yapı Sanayi Ticaret A.Ş. kazanmıştı. Zemin iyileştirme çalışmasına devam eden firmanın Merkez Bankası binasının yapımına bu yıl başlaması beklenirken, inşaatın en az 3 yılda tamamlanması bekleniyor.
EŞ ZAMANLI BİTİRİLMELİ
Devletin kendi projesine sahip çıkmadığına dikkat çeken bir sektör temsilcisi, şu değerlendirmeyi yaptı: “İFM'de yer alacak kuruluşlardan hâlâ inşaata başlamayanların olması bizi üzüyor. Türkiye için vitrin niteliği taşıyacak projenin eş zamanlı olarak bitirilmesi ve proje bütünlüğünün sağlanması gerekiyor. Zaten iki defa ertelenen projenin açılışı 2020'ye çekilmişti. Ama Ziraat Bankası ve Merkez Bankası'nın projeleri gecikti. İFM ancak 2023'te hizmet vermeye başlayabilir.”
3328 ada 10 numaralı parselde bulunan 15 bin 960 metrekarelik Merkez Bankası binasının arazisi için hazırlanan imar planıyla eşine rastlanmayan bir inşaat hakkı tanındı. Ada bazlı kentsel dönüşümün olduğu Fikirtepe'de bile arsa büyüklüğünün 4 katı kadar emsale dahil inşaat hakkı verilirken, Merkez Bankası'nın arsası için 6 kat yani 97 bin 859 metrekare emsale dahil inşaat yapılması sağlandı. Emsal dışı alanlarla birlikte 16 dönümlük arsaya toplam 258 bin metrekarelik inşaat yapılabilecek. Tam ortadaki Merkez Bankası parseline alışveriş merkezi, rezidans, otel, sinema, tiyatro, ofis, lokanta, gazino, özel hastane ve eğitim alanları yapılabilecek.
SAHİP ÇIKAN YOK
2008 yılından bu yana “Finansın kalbi burada atacak” sloganıyla duyurulan dev projede istenilen ilerleme bir türlü sağlanamadı.
Üç milyon metrekare inşaat alanına sahip İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesinin sahipsiz olduğunu belirten sektör temsilcisi, yasal altyapı ve teşviklerin henüz oluşturulmadığına dikkat çekti. Yerli ve yabancı yatırımcıların ilgi gösterdiği İFM'nin sadece bir gayrimenkul projesi olarak kalmaması gerektiğini kaydeden sektör temsilcisi, “Aradan yıllar geçmesine rağmen hâlâ projeye önderlik eden bir kişi ve kurum yok. Uluslararası kuruluşlar kiminle muhatap olacağını bilmiyor. Acilen hem inşaatların hem de yasal düzenlemelerin koordinasyonu sağlanmalı” dedi.