Emlak vergisinde sıfır oran imkanı!

Emlak vergisinde 1 Kasım'da başlayan ikinci taksit ödemeleri 30 Kasım'da sona eriyor. Peki emlak vergisini kimler ödüyor, kimler ödemiyor? Emlak vergisinde muafiyet şartları neler? İşte ayrıntılarıyla emlak vergisi...

Ev, arsa, arazi, tarla, iş yeri gibi gayrimenkullerin sahibi tarafından ödediği Emlak Vergisi’nde yılın ikinci taksit dönemi 1 Kasım'da başlamıştı. Posta Gazetesi'nden Meltem Kara Söyleyenoğlu'nun haberine göre; ilk taksit ödemelerinin 1 Mart-31 Mayıs tarihlerinde yapıldığı verginin ikinci ödeme dönemi 30 Kasım günü sona eriyor. Taksitlerini ödemeyenler ile geciktirenlere yüzde 1.6 oranında faizli şekilde ceza uygulanıyor. Bütün gayrimenkul sahipleri bu vergiyi ödemekle sorumlu. Fakat muaf olan ve muaflığını bilmeyen pek çok insan bulunuyor. 

Hiç bir geliri bulunmadığını belgeleyenler (ev hanımları veya işsiz kalanlar), gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıkla (emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı gibi) sınırlı olan yani yalnızca emekli maaşı alan kişiler, gaziler, şehitlerin dul ile yetimleri ve engelli vatandaşlar emlak vergisinden muaf sayılıyor. Fakat bunun için bazı koşulları yerine getirmeleri gerekli.

Vergiden muaf olmak için en önemli koşulsa tek konut. Bu kişiler, Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi aşmayan tek meskene ya da tek meskende hisseye sahip olmaları durumunda (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) sıfır oranlı vergi hakkından faydalanabiliyor. Hisse ile bile olsa, birden fazla konutu bulunanlar vergiden muaf sayılmıyor. Bu koşulları taşıyanların ilgili formu doldurup bağlı oldukları belediyeye vermeleri yeterli sayılıyor.

Muafiyetten faydalanan kişilerin hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari, sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri bir gelirinin bulunmaması gerekli. 2021 için 43 bin TL'yi geçen mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi gelir varsa sıfır oranlı emlak vergisinden faydalanılamıyor.

Emlak vergisi muafiyetinde, bu haktan faydalanan kişilerin eşlerinin geliri ya da gayrimenkulünün bulunmamasına dikkat edilmiyor. Yalnızca haktan faydalanan kişinin kendi üzerine kayıtlı bulunan gayrimenkullergöz önünde bulunduruluyor. Örneğin bir emeklinin eşinin üzerine gayrimenkul bulunuyorsa, bu emekli vergi muafiyetinden faydalanabiliyor.

Sıfır oranlı emlak vergisi sadece konutlarda geçerli. Fakat belediye ve mücavir alan sınırları dışında yer alan, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılmayan araziler muaf sayılıyor. Bu kapsamda bulunmayan kalan araziler için vergi ödenmesi gerekiyor.

Muafiyetini bilmeden vergi ödeyen milyonlarca kişi bulunuyor. Eğer ödeme yapıldıysa 5 senelik geriye dönük iade de alma imkanı var. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’ gerekçe gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi gerekiyor.

Sahip olduğu tek konutu kiraya verip, başka bir evde kirada oturanlar vergiden muaf tutuluyor. Fakat tek konutu kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar vergiden muaf sayılabiliyor.

Bu sene emekli olanlar (2021), emlak vergisi ödemelerini yapacak. Çünkü muafiyet emekli olunan tarihi takip eden seneden itibaren başlıyor. Buna göre, gereken koşullara sahip olup da belediyelere bildirimde yapan emekliler, 2022 yılından itibaren sahip olduğu tek ev sebebiyle vergiden muaf sayılabilecek. Emekli olup başka bir işte çalışanlar gelirleri olduğu için muafiyetten faydalanamıyor. 

Büyükşehir yasasıyla mahalle yapılan ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022'nin sonuna kadar ertelenmişti. Yani, bu köylerde oturan kişiler de emlak vergisinden muaf. Diğer taraftan satışı gerçekleştirilen Hazine’ye ait taşınmazlar 5 sene süre ile Emlak Vergisi’ne tabi olmuyor. Yeni inşa edilen binalarda ise dörtte bir oranında indirim uygulanıyor.

Konut, arsa, iş yerini elden çıkarmayanlar ile geçtiğimiz sene gayrimenkul alanların 2021’de vergi ödemesi gerekiyor. Yani, 2020'de mevcut gayrimenkulü bulunanlar ile 2020 yılında yeni bir gayrimenkul satın alanlar 2021 yılının emlak vergisini ödüyor. Bu sene gayrimenkulünü elden çıkaranların, bu seneye ait verginin tamamını ödemesi gerekiyor. Bu sene konut alanların yükümlülüğü ise 2022 yılında başlayacak.

Emlak Vergisi değeri, 4 senede bir toplanan takdir komisyonları tarafından belirleniyor. 2022-2025 değerlerini belirleyecek komisyonlar bu sene de toplandı ve yeni bedeller hesaplandı. Son taksidin ödenmesiyle bu vergide 4 senelik dönem sona erecek. İtirazlardan sonuç alınmazsa önümüzdeki sene bazı ilçelerde 4-5 kat zamlı oranlar ödenecek.