Emlakçılardan yüksek kiralara 18 maddelik öneri

Konut ve kira sorunu toplumun önünde önceliğini korurken, hükümet yetkilileri ve meslek örgütlerinden de konuyla ilgili çözüm girişimleri geliyor. ATEM, 18 maddelik çözüm önerilerini kamuoyuyla paylaşırken, Bakan Özhaseki de konut arzının artırılması için hazine arazilerinin imara açılacağını duyurdu.

Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, oda olarak sektörde yaşanan sıkıntılarla ilgili önerilerinin kabul görmesinden duydukları memnuniyeti dile getirerek, satılık veya kiralık konutta artan fahiş fiyatlar ve satılık konut sorununun çözümüne yönelik 18 maddelik önerilerini paylaştı. ATEM Başkanı Hakan Akçam, önerileriyle ilgili olarak şunları söyledi:

18 MADDELİK REÇETE
1. Hem konut, hem de ticari işletmelerde yüzde 25’lik kira sınırlaması, 1 Temmuz 2024 den sonra yıllara göre belirlenmelidir. Kiracı 1 yıldır oturuyor ise yüzde 25, 2 yıldır oturuyorsa yüzde 40, 3 yıldır oturuyorsa yüzde 45, 4 yıldır oturuyorsa yüzde 50, 5 yıl ve üzeri oturuyorsa TÜİK’in belirlediği yıllık artış oranının uygulanması uygun olacaktır. 2. e-devlet üzerinden yapılan sözleşmeler ile ilgili uygulama 2024 yılında değil hemen hayata geçirilmelidir. 3. Lokasyona göre fiyat tespit komisyonu kurulmalı veya SPK lisanslı değerleme şirketlerinden veya meslek odalarından alınacak kira değerleme raporlarının yapılacak kontratların ekinde sunulması zorunlu hale getirilmelidir. 4. Serbest piyasa mantığı dışında barınma ihtiyacına ulaşımın zorlaştırılması, insani haklar çerçevesinde düşünülmelidir. 5. Şehrin etrafındaki banliyolara insanlar özendirilmeli, bunun için de merkeze ulaşımlar sorun olmaktan çıkarılması uzun vadede de olsa uygun olacaktır. 6. İlan sitelerinde verilen ilanların makul bir süre değiştirilmesi yasaklanmalıdır. SINIRSIZ KONUT SAHİBİ OLMAK ENGELLENMELİ

7. İkinci el konutlara uygun kredilerle insanların ulaşabilmesinin yolu açılmalıdır. 8. İnsanların sınırsız konut sahibi olmalarının önüne geçilmelidir. 9. Metropol şehirlere göç caydırıcı hale getirilmelidir. Göçün durdurulması uzun vadede sağlanarak ilgili planlamalar hayata geçirilmelidir. 10. Sosyal konut yapımı hızlandırılmalıdır. 11. Gayrimenkul yatırım aracı olmaktan çıkarılmalı, barınma amaçlı düşünülmelidir. 12. İlan verilen konutlar için ilan portallarında sahiplik belgesi ibraz edilmesi zorunlu hale getirilmeli, değerleme raporlarının da ilan sitelerine ibraz edilmesi zorunlu kılınmalıdır.

13. Belediyelerin rayiç bedelleri güncel hale getirilmeli, eksper değerlerinin altında kalmaması ve günün şartlarına göre belirlenmesi için altyapı oluşturulmalıdır. 14. Atıl ve yarım kalmış, çeşitli nedenlerle beklemeye alınmış birçok projenin hayata geçirilmesi konusunda çalışma yapılmalıdır. 15. İkinci konutu olup da üçüncü konut almak isteyenler ciddi bir vergi ödemek zorunda bırakılmalı, böylece yatırımcılar konuttan uzak tutularak sadece barınma ihtiyacı olanların talebi karşılanmalıdır. 16. Devletimiz büyük miktarlı sıfır konut yapacak müteahhitlerle anlaşarak, arsa tahsisi proje detayları, finansman gibi konularda desteklemelerle ve satış fiyatını belirleyerek fiyatlara bir düzen getirmelidir. 17. Kentsel dönüşüm ile ilgili olarak insanların konut edinme hakları göz ardı edilmemeli, müteahhitlere rant aktarma yönteminden vazgeçilmelidir. 18. Büyükşehirlerdeki memurlara verileceği açıklanan kira desteğinin kapsamının genişletilerek, sosyal yardımlaşma vakıfları tarafından tüm ihtiyaç sahiplerine bu destek verilmelidir.”

 

Konut ve kira uyuşmazlıkları sıkıntısı sürerken Şehircilik, Adalet ve Maliye Bakanları konut arzının artırılması için hazine arazilerin imara açılması ve kira anlaşmazlıklarında zorunlu arabulucuk ile konut kredilerinin sınırlandırılması konularında açıklamalarda bulundu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, arzın artırılarak vatandaşın konuta ulaşımının kolaylaşması ve kiraları düşürmek için Hazine arazilerini imara açacaklarını söyledi. Bir gazeteye açıklamalarda bulunan Bakan Özhaseki, “Özellikle depremden sonra ortaya çıkan manzarada arz-talep dengesi iyice şaşırdı. Deprem bölgesinde evini kaybeden 1 milyon 900 bin vatandaşımız oldu. Devletimiz 325 bin aileye kira yardımı yapıyor. Hatay’dan Maraş’dan Malatya’dan vatandaşlarımız başka şehirlere giderek ev kiraladı. İstanbul’a gelenler oldu. Bu şekilde 100 bin ev kiralanması fiyatları bir anda zıplatır İstanbul’da.” dedi.

Bunları dengeleme ve indirmenin yolunun arz-talep dengesini sağlamaktan geçtiğini anlatan Bakan Özhaseki, “Ne kadar çok arzda bulunursanız o kadar çok fiyatı aşağıya çekersiniz. Bu sorunun çözümü için bir tarafta deprem konutlarının yapımına devam ediyoruz. Arkasından epeyce bir arazi parselasyonu yaparak ve altyapısını hazırlayarak bunu arz etmemiz lazım. Şu anda birçok yerde artık müteahhitlik firmaları yüzde 50 ile çalışıyor. Bu çok büyük bir rakam. Bu inşaat maliyetlerini çok artırıyor, konut fiyatları yükseliyor. Bunun tersine dönmesi için o zaman bizim elimizdeki imkânları kullanmamız gerekiyor. Şu anda Milli emlak arazilerinin hepsi bizim bakanlığımızda. Çalışmaya başladık bile. Meclis açılınca ilk iş yeni bir yasa çıkaracağız. Yasada bu hazine arazileri de yer alacak. Vatandaşın konut sorunu çözülecek.” ifadelerini kullandı.

Ankara 2 No’lu Barosu’nun düzenlediği ‘Arabuluculukta Güncel Alanlar Sempozyumu’nda konuşan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yeni arabuluculuk dönemiyle ilgili açıklamalarda bulunarak, “Kira uyuşmazlıklarından kaynaklı 7 bin 651 başvuru yapıldı.” derken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de katıldığı bir televizyon programında, “Birinci konutta değişikliğe gitmeyeceğiz, destekliyoruz ancak ikinci üçüncü konut için vatandaşın imkanı varsa alır ama kredi ile biz bunu desteklemeyeceğiz ve ciddi oranda sınırlayacağız. Gerekirse miktarsal sınırlamaya gideceğiz.” ifadelerini kullandı.