İpotekli Konut Satışları Tarihin En Düşük Seviyesinde

2024 birinci yarıyıl konut piyasası verilerine göre yılın ilk yarısında yüzde 9'a gerileyen ipotekli konut satışları, tarihinin dip seviyesini gördü.

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Gayrimenkul Değerleme, 2024 Birinci Yarıyıl Konut Piyasası Raporu’nu kamuoyuyla paylaştı. “Bir Bakışta Konut Piyasası Birinci Yarıyıl” başlığıyla yayınlanan, yılın ilk altı ayına ilişkin veri ve değerlendirmeleri içeren raporda, konut satışlarının durağan seyrettiğine vurgu yapıldı.

Çalışmada, konutta ipotekli alımların, tarihi dip seviyeye gerileyerek yüzde 9’a indiği belirtildi. Ayrıca nakit ve senetli satışların güçlü bir şekilde devam ettiği ilk yarıyılda, konutun toplam satışlar içindeki payının yüzde 45’e yükseldiği, konut fiyat endeksinin ise aylık enflasyonun altında kalma trendini sürdürdüğü aktarıldı.

Rapora göre nakit ve senetli satışlar başarılı bir performans gösterirken, iş günü başına yapılan konut satışlarının 2024 yılı başından itibaren benzer seviyelerde seyrettiği ve küçük bir artış trendinin yaşandığı belirtildi.

Raporda yılın ilk altı ayında konut satışlarının 2023 yılına benzer performans gösterdiği ifade edildi. Ayrıca nakit ve senetli satışlar güçlü bir şekilde devam ederken, konutun toplam satışlar içindeki payının yüzde 45’e yükseldiği vurgulandı. Bunun yanında tapuda yapılan toplam satış işlemlerinde geçen yıla göre yüzde 10 daralma gözlemlendiği, 2022 yılına göre ise yüzde 20 oranında bir azalma yaşandığı belirtildi.

Çalışmada aktarılan verilere göre konut fiyat endeksi, aylık enflasyonun altında kalma trendini sürdürürken, uluslararası yatırımcıya yapılan satışlar yüzde 1,9’a gerileyerek 2018 öncesi seviyelere döndü. Bunun yanında yapı ruhsatları umut verici bir tablo sunarken, iskân belgeleri geri planda kaldı. İnşaat maliyet endeksi ise son 16 ayın en yüksek artışını yaşadı.

Çalışmada yabancıya yapılan konut satışlarının toplam satışlar içindeki payının 2018 ve öncesi döneme gerilediği vurgulandı. 2018 yılında düzenleme değişikliği sonrası en yüksek orana ulaşan uluslararası yatırımcıya konut satışları, 2024 yılı ilk altı ayında yüzde 1,9 olarak gerçekleşti. Antalya’da yabancı satış payı 2023 yılında yüzde 23 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 12’ye geriledi.

Konut fiyat endeksine dair bilgilerin de verildiği rapora göre aylık bazda enflasyonun altında kalma trendi Temmuz 2023 itibarıyla başlamış olup, Şubat 2024’ten itibaren yıllık artış TÜFE’nin altında kalmaya başladı ve reel değişim negatif bölgede kaldı. Bu trendin yılın geri kalanında benzer şekilde devam etmesi öngörülüyor.

Çalışmaya göre 2024 yılı ilk çeyrek yapı ruhsatları umut verici bir tablo sunuyor. Verilere göre önceki yılların ilk çeyrekleri ile kıyaslandığında son altı yılın en iyi ilk çeyreği yaşanıyor. Bunun ne kadarının deprem bölgesi inşaatlarıyla ilgili olduğu ise önemli bir detay. İskân belgelerinde ise ruhsatlar kadar umut verici bir durum söz konusu olmadığı ve ruhsatların oldukça gerisinde kalındığı belirtiliyor.

Raporda inşaat maliyet endeksindeki artış trendinin sürdüğü ifade ediliyor. 2024 Mayıs verilerine göre yıllık inşaat maliyet endeksindeki artış yüzde 72,78 ile son 16 ayın en yüksek artış oranı olarak kaydedildi. İşçilik endeksi yıllık yüzde 108,93 artış gösterirken, malzeme endeksinde yıllık artış yüzde 58,75 seviyesinde gerçekleşti.