İstanbul konut fiyatlarında Türkiye ortalamasını geçti

Yüksek enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle konut fiyatları uçtu. Türkiye genelinde birim metrekare fiyatı 27,840 TL'ye ulaşırken en yüksek metrekare fiyatı ise 41,766 TL ile İstanbul'da gerçekleşti.

GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini değerlendirdiği, 'GYODER Gösterge' Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2023 3. Çeyrek Raporu'nu yayınladı.

Rapora göre 3. çeyrekte 334 bin 295 adet konut satıldı. 

Türkiye genelinde birim metrekare fiyatı 27,840 TL’ye ulaşırken en yüksek metrekare fiyatı ise 41,766 TL ile İstanbul’da gerçekleşti.

‘GYODER Gösterge’ye göre talebin güçlü olması ve enflasyonist eğilimden kaçış çabasıyla yaşanan konut fiyatlarındaki artış eğiliminde yavaşlama işaretleri görülmeye başlandı. 

İNŞAAT MALİYETİ ARTTI

Rapora göre inşaat maliyet endeksi (Ağustos-2023) yıllık olarak yüzde 66,46 arttı.

Endeksin alt kırılımlarına bakıldığında ise malzeme fiyatları aynı dönemde yüzde 52,18, işçilik maliyetleri de yüzde 113,27 olarak yükseldi. 

Rapora göre artan maliyetler ve fiyatlar sektördeki konut satışlarını da etkilemeye devam ediyor. Nitekim 2023 yılının üçüncü çeyreğinde 334.295 adet konut satıldı. 

Her ne kadar konut satışlarında yıllık bazda dört çeyrektir devam eden düşüş serisi sona erse de yılın ilk dokuz ayı toplamındaki konut satış adedi geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14.9 düşüşle 900.074 adet olarak gerçekleşti.

İPOTEKLİ SATIŞLAR SERT DÜŞTÜ

Rakamlar satış durumuna göre analiz edildiğinde, birinci el satışların üçüncü çeyrekte 2013 yılından beri en düşük seviyesine gerilediği gözleniyor. 

2023 yılının ikinci çeyreğinde de benzer şekilde en düşük ikinci çeyrek verisi görülmüştü. Üçüncü çeyrekte 97.439 adet konut, ilk kez satışa konu olurken ilk satışların toplam satışlar içerisindeki oranı bir önceki çeyrek verisi olan yüzde 30,9’dan yüzde 29,1’e geriledi. 

İkinci el satışların payı ise yüzde 70,9 olarak gerçekleşmiş olup 236.856 adet konut ikinci el satışa konu oldu.

Satış şekline göre yapılan değerlendirmelerde ise yüzde 37,2 oranında gerileme ile birlikte ipotekli satışlar, veri tarihindeki en düşük üçüncü çeyrek verisine geriledi. 

İpotekli satışların toplam satışlar içerisindeki oranı bir önceki çeyrekte yüzde 22,2 iken üçüncü çeyrekte bu oran yüzde 11,8’e geriledi. Üçüncü çeyrekte, ipotekli satışlar 39.354 adet, diğer satışlar 294.941 adet oldu.

2022 yılının ilk dokuz aylık dönemine bakıldığında ise 228 bin adet ipotekli konut satışı yapılırken bu yılın aynı döneminde yüzde 29,6’lık bir düşüş ile 160 bin adet satış yapıldı. Rapora göre ipotekli satışlardaki azalma konut kredi faizlerinde ve konut fiyatlarındaki artışın etkisiyle meydana gelmiş görülüyor.

KONUT KREDİSİ HANEHALKININ GELİRLERİNİN YÜZDE 92'SİNE DENK GELDİ

2023 Eylül ayı itibari ile konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 2,98, yıllık bileşik faiz ise yüzde 42,21 seviyesinde gerçekleşti. 

Bu oranlar son 10 yılın en yüksek değerleri olarak kaydedildi. Rapora göre 2023 yılı Eylül ayı sonunda konut kredisi hacmi 445,9 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Eylül 2022 tarihinde 354 milyar 411 milyon TL olan toplam hacim 12 aylık dönemde yaklaşık yüzde 26’lık oranda artış gösterdi.

2023 yılı 2. çeyrek döneminde kullandırılan konut kredisi miktarı 62.486 milyon TL’ye ulaştı. Konut başı ortalama kullandırılan kredi tutarı ise 940.000 TL oldu. 

Rapora göre 2023 yılı 3. çeyrek döneminde İstanbul’da 100 m2’lik bir konut için kullanılacak konut kredisinin aylık taksitleri hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 92'si oranında.