'Kiraların dondurulmasını en çok KOBİ'ler ve esnaf destekler'

Alman hükümeti kiraların üç yıl boyunca mahkûm dondurulması için kanun teklifi verecek. Türkiye'de ise Vatan Partisi 2023 yılının başında kiraların 3 yıl için dondurulması önerisini yaptı ve TBMM'ye kanun teklifi sundu

Almanya'da koalisyon hükümetinin büyük ortağı olan Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) Almanya genelinde kiraların üç yıl boyunca dondurulmasına yönelik bir teklif hazırlıyor. SPD milletvekili Verena Hubertz, yaptığı açıklamada vatandaşlara nefes alma alanı yaratılması için, kiraların üç yıl süreyle dondurulması gerektiğini söyledi.

Alman Federal İstatistik Ofisi'nin yayınladığı verilere göre Almanya'daki 41 milyon hanenin yaklaşık yüzde 60'ı kiracı olarak yaşıyor. Bu nedenle Almanya’da konut kredi faizlerindeki artışı takip ederek geçen yıl içinde rekor düzeyde yükselen kira fiyatları halkın geniş bir kesimini doğrudan olumsuz etkiliyor. Mevcut kurallar üç yıllık kira artışlarını ülkenin farklı bölgelerinde yüzde 15 ila yüzde 20 arasında sınırlıyor. Bunun yanında, Almanya'daki koalisyon hükümeti bu oranın yüzde 11'e düşürülmesi konusunda da anlaştı. Ancak Hubertz'in açıklamaları bunun da yeterli olmayacağını gösteriyor. SPD, yalnızca kiraların çok yüksek olduğu ve konut kıtlığı yaşanan bazı bölgelerde artışların yüzde 6'ya sınırlanmasına izin verirken diğer tüm bölgelerde kiraların üç yıllığına dondurulmasını savunuyor.

Diğer yandan, hükümet içerisinde bu konuda tam bir görüş birliğine varılmadı. Koalisyon hükümeti ortaklarından liberal Hür Demokratik Parti (FDP) konut piyasasının daha fazla serbestleştirilmesiyle kira sorunun çözülebileceğini savunuyor ve daha fazla ev inşa edilmesi için hükümetin inşaat sektörünü desteklemesini talep ediyor.

Türkiye’de ise kira artışlarının üç yıl boyunca dondurulması teklifi bu yılın başında Vatan Partisi tarafından dile getirilmişti. Vatan Partisi Genel Başkan Doğu Perinçek’in ocak ayında duyurduğu politika çerçevesinde, devlet mülklerinde kiraların üç yıl dondurulması için kampanya başlatmıştı. Devamında Vatan Partisi, tüm konutlarda kira artışlarının üç yıl süreyle durdurulması yönünde bir kanun teklifi  hazırladı ve TBMM’ye on maddelik bir teklif sundu. Kanun teklifinin birinci maddesi, kira artışlarının üç yıl boyunca durdurulacağıydı. Teklifte kiraların dondurulması hayat pahalılığının ve enflasyonun düşürülmesinde de önemli rol oynayacağı vurgulandı. Konutun bir yatırım aracı olmaktan çıkartılıp barınma aracına dönüştürüleceği belirtilen teklifte Vatan Partisi’nin her aileyi 5 yıl içinde sağlıklı bir konut sahibi yapacak plana ve programa sahip olduğunun altı çizildi.

Vatan Partisi Merkez Karar Kurulu’nun 9 Mart 2023’teki toplantısıyla kamuoyuna sunma kararı aldığı kanun önerisinin önemini ve hazırlık sürecinde baz alınan gerekçeleri Vatan Partisi Merkez Yürütme Kurulu üyesi ve Ulusal Strateji Merkez (USMER) Başkanı Şule Perinçek Aydınlık Avrupa’ya anlattı.

Kanun önerisinin depremin daha da ağırlaştırdığı zorluklara çözüm bulmak amacıyla ivedi olarak uygulamaya konması gereken düzenlemeleri içerdiğine dikkat çeken Perinçek şunları söyledi: “USMER tarafından farklı disiplinlerdeki uzmanların görüşü alınarak ve uygulamadaki bütün aşamalar tek tek
değerlendirilerek hazırlanan bu yasa önerisi hemen o zaman uygulamaya geçilmiş olsaydı, hem kiralar ortalama olarak böyle birden kontrolsüz artmazdı, hem de kiracı-ev sahibi ilişkisi böyle bir çıkmaza girmezdi. Ayrıca kiralardaki bu kural dışı artışın zaten çok kırılgan olan Türkiye ekonomisi üzerindeki enflasyonist etkisinden de kurtulmuş olacaktık.”

Konut meselesinin temel barınma hakkı şeklinde ele alınması gerektiğini ifade eden Perinçek, serbest piyasacı ABD, Almanya, İspanya, Avusturya ve Çekya gibi ülkelerin de en son uygulamalarında konut kiralarındaki artışı önlemeye giriştiğini belirtti. Türkiye’nin özgül niteliklerine odaklanmak gerektiğini vurgulayan USMER Başkanı, “Ayrıca biz Türkiye’yiz. Bizim kültürel genlerimizde hâlâ özenle koruduğumuz millici, kamucu, paylaşmacı gelenek ve göreneklerimiz yaşamakta, toplumumuza renk vermektedir. Şu zor
günleri hepimiz her alanda elimizi taşın altına sokarak atlatacağız. Bunu başaracak bir milletiz” dedi.

Perinçek, İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomide doğurduğu zorluklarla başa çıkmak amacıyla 1940 yılında Milli Koruma Kanunu’nun kabul edildiğini ve bu kanunda kira bedellerinin 1939 yılı rayiçleriyle dondurulduğunu hatırlattı. Bu hükmün 1947’de kaldırıldığını ancak yeniden ortaya çıkan sorunlar nedeniyle 1955 yılında kiraların 1953 rayiciyle bir kez daha dondurulduğunu söyleyen Perinçek, 2000’li yıllarda tavan ya da enflasyona bağlı artış oranı saptandığını hatırlattı. Perinçek, “Tarihlere bakınca Türkiye ekonomisinin hep dar boğaza girdiği, zorluklarla baş etme dönemlerine denk geldiği görülüyor. Bunlar geçici çözümlerdir. Ateşi düşürmeye yarar. Oysa bir ihtiyaç dayatmasıdır” dedi.

Köklü çözümün Türkiye’de Üreticilerin Milli Hükümeti’nin kurulmasıyla başlayacağını belirten Perinçek, Üreticilerin Milli Hükümeti ile taşınmazlar için “yatırım aracı olmaktan süreç içinde kurtulacak, rant gelirinden istihdam ve üretim yaratan alanlara kayacaktır” ifadelerini kullandı. Meselenin bütünlüklü ele alınmasını gerektiğine işaret eden USMER Başkanı Şule Perinçek, eğitim sistemindeki hataların da konut sorununa neden olduğunu vurguladı. Üreticilerin Milli Hükümeti döneminde eğitimin bölgelerin ihtiyaçlarına göre planlanacağını ve bunun da yine konut sorununu da hafifleteceğini belirten Perinçek, “Gençlerimizin çoğu bulunduğu kentte okuyacak. Yurt ihtiyacı aza indirilecektir. Milyonlarca genç yaşadığı ailesinin yanında kentte değil, rasgele bir kentte eğitim görmek zorunda bırakılmaktadır. Değiştireceğiz” ifadelerini kullandı.

Kiraların dondurulmasına büyük rant geliri sahibi küçük bir azınlığın karşı çıktığını, çoğunluğun menfaati ve ihtiyacının tercih edileceğini vurgulayan Perinçek, TBMM’ye sunulan kanun teklifinin ayrıntılarını anlattı: “Tek dairesi olan, tek kiracısı olan gibi bir sıralama yapacağız. Aynı şekilde evi boş tutmanın da yaptırımı olacaktır. Ev sahiplerinin çoğunluğu ya kendileri de kiracı ya çocukları üniversitede başka kentte kiracı ya da evlenecek çocukları var. Yeni sözleşmeler rayiç bedelden olacaktır, emsalleri tavan fiyatta eşitlenene kadar artış yapamayacaktır.”

Vatan Partisi’nin yasa önerisinin en çok KOBİ’ler ve esnaf tarafından desteklendiğini belirten Perinçek, “Kiraların üç yıllığına dondurulmasını ev sahipleri arasında en çok destekleyenler de Türkiye ekonomisinin bel kemiğini oluşturan KOBİ’ler ve esnaf. Bazı esnaf örgütleri bizzat kendileri açıklama yapıp, önerdiler” dedi.