Konut kredisi faizlerinde sert yükseliş
7 Ağustos tarihinden bu yana yüzde 8,25 politika faiziyle fonlama yapmayan Merkez Bankası'nın sıkılaştırma adımları kredi faizlerini artırdı.
Merkez Bankası’nın sıkılaştırma önlemleri kredi faiz oranlarını etkiledi. Özellikle Merkez Bankası’nın yüzde 8,25 faizle piyasayı fonladığı repo ihalelerine ara verdiği 7 Ağustos haftasında tüketici kredi faizlerinde belirgin bir yükseliş başladı. Merkez Bankası verilerine göre ağustos ayı itibariyle ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 16,54'e, taşıt kredi faizleri yüzde 14,39'a, konut kredisi faizleri yüzde 11,09'a çıktı. Tüketici kredileri ortalama faiz oranı dayüzde 14,39'a çıktı. TL bazlı ticari kredi faizleri ise yüzde 12,85 ile yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Analistler kredi faizlerindeki yükseliş trendinin Merkez Bankası’nın sıkılaştırma önlemlerine göre şekilleneceğini ancak faiz oranlarının yüzde 20’nin üzerine gelmesinin sürpriz olmadığını ifade etti.
Dünya'dan Şebnem Turan'ın haberine göre; Merkez Bankası’nın haftalık verilerine göre ise 28 Ağustos haftası itibariyle de ihtiyaç kredisi faizi yıllık yüzde 18,06’ya, taşıt kredisi faizi yüzde 15,60’a, konut kredisi faizi ise yüzde 13,31’e yükseldi. Tüm tüketici kredisi faiz oranları 25 Kasım 2019 haftasından bu yana gördükleri en yüksek seviyeye çıktı. 2020 boyunca da tüketici kredi faizlerindeki en yüksek oran da görülmüş oldu.
Konut faizinde sert yükseliş
Merkez Bankası’nın aylık verileri değerlendiriliğinde ağustos ayı itibariyle konut kredisi faiz oranı yıllık yüzde 11,09'a ulaştı. Haziranda kamu bankalarının da kampanyasının etkisiyle yüzde 9,30'a, temmuzda yüzde 9,11'e kadar inen konut kredi faizleri 200 baz puan birden yükseldi. Merkez Bankası haftalık verilerine göre ise konut kredi faizleri son iki haftadır sert yükseliş gösteriyor. 21 Ağustos haftasında 11,66 seviyesinde olan konut kredisi faizi 28 Ağustos haftasında yüzde 13,31’e çıktı. 165 baz puanlık bir artış yaşandı. 21 Ağustos haftasında da 14 Ağustos haftasına göre 175 baz puanlık artış yaşandı. 7 Ağustos’tan bu yana ise konut kredisi faizlerinde neredeyse 400baz puanlık yükseliş yaşandı. Şu anda özellikle daha önce kampanya başlatan kamu bankalarının internet sitelerinde birinci el konut kredisi faiz oranları aylık olarak 0,99-1,09 arasında değişiyor. Özel bankalarda ise konut kredisi faizleri aylık yüzde 1,15 ile yüzde 1,35 arasında değişiklik gösteriyor.
1 ayda 4 puan birden arttılar
Haftalık veriler değerlendirildiğinde ağustos sonunda temmuz sonuna göre ihtiyaç kredisi faizleri 465 baz puan, taşıt kredisi faizleri 402 baz puan, konut kredisi faizleri ise 409 baz puan arttı. Bu dönemde Merkez Bankası’nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyetindeki değişim ise 238 baz puan olarak açıklandı. Cuma günü itibariyle Merkez Bankası’nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 10,14 seviyesinde. Merkez Bankası haftalık verilerine göre ihtiyaç kredi faizi 28 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 32 baz puan, taşıt kredisi faizi ise 22 baz puan artış gösterdi. Ve 28 Ağustos itibariyle yüzde 18,06’ya ulaştı. Bankaların internet sitelerine göre şu anda ihtiyaç kredisi faiz oranlarının değişmesiyle beraber aylık yüzde 1,07 ile yüzde 1,78 arasında değişiklik gösteriyor. İhtiyaç kredisi faizinde Merkez Bankası’nın ağustos ayı verisi de Kasım 2019 yılının ardından en yüksek seviyeye işaret ediyor. İhtiyaç kredi faizleri ağustos ayı itibariyle yüzde 16,54 olarak belirlendi. Kasım 2019’da yüzde 16,99 seviyesinde seyrediyor.
Mevduat faizi yüzde 10 sınırında
Merkez Bankası verilerine göre bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı ağustos ayıyla birlikte yüzde 8,98’e ulaştı. 2020 yılının Mart ayında mevduat faiz oranı yüzde 9,19 seviyesinde seyretti. Yine Merkez Bankası’nın haftalık verilerine göre 28 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 18 baz puan yükselişle TL mevduat faizi yüzde 9,75 çıkarken dolar mevduat faizi 8 baz puan yükselerek yüzde 1,13 ve Euro mevduat faizi 1 baz artışla yüzde 0,42’ye ulaştı. Analistler eylül ayı itibariyle TL mevduat faizinin yıllık yüzde 12’ye yakınlaşmasını bekliyor. Analistlerin dikkat çektiği bir nokta ise mevduat faizindeki gelişmelerin dolarizasyonun aşılması için de bir anahtar rolü oynayabileceği düşünülüyor.
Aktif rasyosu bu hafta kalkabilir
Konu hakkında açıklamalarda bulunan bir analist kredi faizlerinin yüzde 20'nin üzerini göreceğinden bahsetti. Kredilerde frene basılmasını öngören analistler Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) da aktif rasyosu uygulamasını bu hafta içinde kaldırması bekleniyor.