Kurlar ve enflasyondaki artışla bozulan piyasada konut fiyatları gerçekçi bulunmuyor

Yüksek enflasyon konut piyasasını da hareketlendirdi. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel konutta son 1-2 yılda büyük bir balon oluştuğunu belirterek 'İstanbul'da fiyatlar yüzde 184 arttı. Aşırı talep fiyatları artırdı. Enflasyon düşerse balon patlar' dedi.

Yüksek enflasyon konut piyasasını da  hareketlendirdi. Yüzde 70 enflasyona karşılık, TL mevduata uygulanan yüzde 17 faizle tasarrufları eriyen yurttaşın yatırım aracı olarak yöneldiği konutta, fiyatların aşırı arttığı ve bir balon oluştuğu belirtiliyor. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) direktörü Ekonomist Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, konutta son 1-2 yılda büyük bir balon oluştuğunu belirterek “İstanbul’da fiyatlar yüzde 184 arttı. Aşırı talep fiyatları artırdı. Enflasyon düşürse balon patlar” dedi. 

Hükümetin inşaat sektörünü canlandırmak için açıkladığı düşük faizli kredi projesiyle fiyatlar tekrar yükselirken ekonomistlere ve piyasa uzmanlarına göre konut yatırım için cazip olmaktan çıkıyor. Gayrimenkul değerlendirme kuruluşu Endeksa.com’un Nisan 2022 verilerine göre Türkiye’de konut satış fiyatları yıllık yüzde 147 artarken kira fiyatları yüzde 120 arttı. 

Ekonomist Atilla Yeşilada, video paylaşım sitesinde yaptığı değerlendirmede  hızla artan konut fiyatlarının bir balona doğru gittiğini savunuyor. Yeşilada, “Konut fiyatı- kira döngüsü Erdoğan’ın yarattığı makro-ekonomik dengesizliklerin sonucu. En erken üç  ay içinde, en geç de seçimden sonra sona erecek. Son erdiğinde yatırım için konut alanlar, inşaat ve konut kredisi veren bankalar ve birçok inşaatçı büyük zarar edecek” diye konuştu.

BETAM Direktörü Ekonomist Prof. Dr. Seyfettin Gürsel de konutta son 1-2 yılda büyük bir balon oluştuğunu savunanlardan. Gürsel, “Maliyet artışları ve döviz kurunun etkisi var fiyatlarda ama balon da var. Çünkü TL’yi enflasyondan koruyacak bir şey kalmadı. 5 milyona ev alan yatırımcı 8 milyon olsun ister. Ama enflasyon durulursa olmaz, fiyatı sabit kalır. Yani enflasyonda bir iyileşme olursa, ya da enflasyona karşı koruyacak bir enstrüman oluşursa konuta gelen talep de kırılır. Her şey enflasyona bağlı” dedi.

Artan enflasyona birlikte konut fiyatlarının daha da artacağını söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül ise alım gücünün eriyeceğini ve alınan konut kredilerinin ödenemeyeceğini söyledi. Bu haliyle kısa bir süre sonra bankaların konut zengini olacağını söyleyen Bülbül, “Şu an kredi çekip alınacak ev bulunamıyor. Bir ihtimal küçük şehirlerde 400-500 bin lira olarak kredi çekenler olacak. Bugün 500 bin lira kredinin taksidi de 7 bin lira yapıyor. Bir süre sonra bunlar ödenemeyecek ve bankalara geçecek. Bankaların zaten yüzde 78’i yabancı, bankalar da bunları ucuz TL ile yabancılara peşkeş çekecek” yorumunu yaptı.

Son yıllardaki fahiş artışların üstüne geçen gün açıklanan konut kredisi finansman paketi ile birlikte değişen konut satış fiyatları da incelemeye alındı. Türkiye genelinde vergi daireleri başkanları, gayrimenkul sektörü temsilcileri ile toplantılar yaparak bir gecede yüzde 30’u bulan artışları araştıracaklarını söyledi. Ankara’daki toplantıya katılan Ankara Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Hakan Akçan, “Paketin açıklandığı gece yaşanan fahiş artışlar başta olmak üzere genel olarak son iki aydaki fiyat artışları incelenecek. Sıfır daire satan müteahhitler, mal sahipleri ve emlakçılar denetlenecek. Cezai işlem konusunda bir bilgi verilmedi bize ama denetimler başladı” dedi. İstanbul’da da Maliye Bakanlığı temsilcileri, vergi dairesi müdürleri ile bir toplantı yapıldığını söyleyen İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizameddin Aşa ise cezai yaptırımların yolda olduğunu söyledi. Aşa şöyle konuştu: 

“Bizden öncelikle emlakçıları ve mal sahiplerini bilgilendirmemiz istendi. Fiyat artışlarının piyasayı boğacağını ve hatta sosyal patlamalara bile sebep olabileceğini söylediler. Biz zaten iletiyoruz bunu ama maalesef çare olmuyor. Cezai yaptırım için çalışmalar sürüyor. Hem müteahhitlere hem de mal sahiplerine. Çünkü konut artık bir emtiaya döndü. Devlet piyasada emtia fiyatlarını fahiş artıranlara ceza kesiyor. Konut fiyatını fahiş artırıp piyasanın dengesini bozana da kesecek.”