Sur'daki yeni yapılara 'Sincan Cezaevi' benzetmesi: Mimarı AK Parti'li eski vekil

Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Başkanı Şerefhan Aydın, Sur'da yeni yapılan 181 yapının, 8 bin yıllık Sur'un tarihi dokusuna aykırı olduğunu belirterek, yeni yapıları cezaevine benzetti. Aydın, mimarın proje çizme ehliyetinin olmadığını da belirtti. Öte yandan proje çizme ehliyeti bulunmayan mimarın AK Parti eski Diyarbakır Milletvekili Mine Lök Beyaz olduğu aktarıldı.

Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi, tarihi Sur ilçesinde 4’üncü yılını geride bırakan yasak ve yıkımla birlikte yeni inşa edilen yapılara ilişkin basın toplantısı düzenlendi. Şube binasında gerçekleştirilen toplantıda konuşan Mimarlar Odası Başkanı Şerefhan Aydın, Dünya Kültür Mirası olarak tescillenen Sur’da kültür ve tarih yıkımının gerçekleştiğini, bu durumun usulsüzlük ve hukuksuzlukla ile devam ettiğini belirtti.

Aydın, “Dün itibariyle Sur’un kent savaşlarına şahitlik eden 6 mahallesindeki yasak, 4 yılını tamamlamış oldu. Süre olarak değerlendirdiğimizde tarihin sayfalarına işlenmeye değer bir süredir. Bu süre içerisinde ve sonrasında yıkımla birlikte birçok hukuksuz, keyfi uygulama ile karşılaşmıştık ve halen de şekil değiştirmiş bir biçimde bu uygulamalar sürmektedir. Hafızaları tazelemekte fayda vardır” dedi.

Aydın, Mimarlar Odası ve TMMOB’un buna karşı hukuk mücadelesini sürdürdüğünü ancak cezasızlık politikaları sonucu yıkımın meşrulaştırdığını ve tarihi suçlara da teşvik ettiğini söyledi. Aydın, son 4 yılda Dengbêj Evi’nin kamulaştırılması kararının iptali dışında hiç bir davadan olumlu sonuç almadıklarını söyledi.

Sur’daki yıkımdan sonra inşa edilen imitasyon yapılarda usulsüzlük yapıldığını ve bu yapıları Sincan Cezaevi’ne benzeten Aydın, “Sur içerisinde periyodik olarak yaptığımız incelemelerde açığa çıktı ki; Fatihpaşa, Hasırlı ve Dabanoğlu mahallelerinde yapılan 181 adet bazalt makyajlı yapıların, yapı ruhsatı alım sürecinde usulsüzlük yapıldığı tarafımızca tespit edilmiştir. Projeler proje çizme ehliyeti olmayan bir mimar tarafından hazırlanmıştır ve bu projeler ilgili kurum tarafından incelenip onaylanmıştır. Yani kurum bu usulsüzlüğe onay vermiştir. Yasal olarak kurumun bu kontrolü yapma sorumluluğu vardır. Kontrolü yapmadığı için de kurumun görevini ihmal ettiği ortadadır” dedi.

Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 2018-2019 tarihlerinde verilen ruhsatların yeni yapılan 181 adet Sur evinin proje müellifinin proje çizme ehliyetinin olmadığı açığa çıktığını söyleyen Aydın, “Bu mimarın Büro Tescil Belgesi yoktur. Büro Tescil Belgesi olmadan Sur projelerini hazırlayıp onaylamış ve ruhsat için kuruma ibraz etmiştir. Bu durumla ilgili yasalar açıktır; fenni mesuliyet üstlenen mimar ve mühendislerin 27.01.1954 tarihli ve 6235 sayılı TMMOB kanunu uyarınca, ilgili meslek odasına kayıtlı olmaları, büro tescillerini yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Ağustos 2013 tarih ve 25 Nolu genelgesinde, ‘Yapı denetim kuruluşları, ilgili meslek odaların büro tescilini yaptırmayan proje müelliflerinin projelerini kabul etmeyecektir. İlgili idareler bu kontrolü yapacaktır’ ibaresi yer almaktadır. Aynı zamanda 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 28. Maddesi de ilgili proje müellifleri işlerini bu kanuna ve ilgili mevzuata uygun olarak gerçekleştirmekten sorumlu oldukları belirtilmiştir” diye konuştu.

Proje müellifinin suç işlediğini dile getiren Aydın, “Sur’un bu şekilde olmasına sebep olmuştur. Bu durumla ilgili kurumlarla gerekli yazışmalar yapılmış ve mimarla ilgili hukuki süreç başlatılmıştır. Şimdi daha iyi anlaşılıyor ki; Ankara merkezli hazırlanan, cezaevine benzeyen, sur mimari dokusuna aykırı şekilde yapılan bazalt makyajlı yapıların içinde bulunduğu enkaz durumu” dedi.

181 adet Sur evinin proje müellifini yapan proje çizme ehliyetinin olmadığı belirtilen mimarın, AKP eski Diyarbakır Milletvekili Mine Lök Beyaz olduğu öğrenildi