Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) öğretim üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, İstanbul depremine ve Türkiye'deki yapı kalitesine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Cumhuriyet'te yer alan habere göre; Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, “İstanbul için saatli bomba tıkır tıkır geri çalışıyor. Şu anda İstanbul'da 7'nin üzerinde deprem kaçınılmaz. Her türlü zararı aza indirmek için önlem almak zorundayız. Devlet ile hak sahipleri yatırım ortaklığı modeli zaman kaybetmeden yasalaşmalıdır” dedi.

Prof. Dr. Kutoğlu, bir yandan da pandeminin yarattığı sorunlarla boğuşmakta olan Türkiye'nin, büyük bir depremin yıkımıyla karşı karşıya kalmaması için risk ve zarar azaltma konusunda, özellikle de kentsel dönüşümde yeni yaklaşımlara ihtiyacı olduğunu söyledi. Mevcut durumda sistemin kentsel dönüşümden daha çok bina dönüşümü şeklinde geliştiğini belirten Kutoğlu, “Bu durum, kentlerin sorunlarını çözmek bir yana daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Alansal dönüşüm ise özel sektörün kâr amacı gütmesi, vatandaşların ise kazanımlarını düşük bir bedelle elden çıkarmak istememesinin yarattığı güvensizlik nedeniyle çoğu kez başarısızlıkla sonuçlanmaktadır” dedi. 

Çözüm önerileri

Kutoğlu bu sorunların çözümü için şu önerilerde bulundu: 

“Alım-satıma kapatılan binalar ve alanların hızla kamulaştırılması ve hak sahiplerini mağdur etmeden tekrar projelendirilerek ihtiyaca göre otopark, ticaret ve turistik alan, park ve bahçe olarak kent yaşamına kazandırılmalıdır. Bu sürecin devlet ile hak sahipleri arasında oluşturulacak bir yatırım ortaklığı modeliyle yürütülmesi ve vatandaşların payları oranında bu sisteme ortak olması mevcut sistemde eksik olan güveni tesis ederek katılımı teşvik edecektir. Yatırım ortaklığının başlangıç sermayesi DASK ve deprem fonlarından sağlanarak başlangıç için gereken sağlanabilir.

Bir gayrimenkulün değeri arsanın konumundan kaynaklanır. Kentsel dönüşüme konu olan yapıların büyük çoğunluğu da zamanında kentlerin en değerli alanları üzerinde kurulmuşlardır. Dolayısıyla hakkaniyet, hak sahiplerinin payının bugünkü değer üzerinden değil, dönüşüm projesinin tamamlanması sonucu ortaya çıkacak değer üzerinden hesaplanmasını gerektirir. Kamulaştırma ve kentsel dönüşüm nedeniyle konutlarını terk etmek zorunda kalanlar, ülkenin boş konut stoku veritabanından alternatifler sunularak güvenli yapılara yerleştirilmeli, bunun için gerekli kaynak yatırım ortaklığı fonundan karşılanmalıdır.”