Dünya ekonomisinde büyümeye dönük endişeler, korumacı politikalar, emtia fiyatlarındaki dalgalanma ve politik riskler küresel inşaat pazarını olumsuz etkilerken, küresel inşaat sektörü son olarak 2020'de Kovid-19 salgınının etkisiyle büyük düşüşler ve dalgalanmalarla karşı karşıya kaldı.

Uluslararası alanda ün yapan dünyanın en büyük 3. proje büyüklüğüne sahip Türk müteahhitlik sektörü de söz konusu gelişmelerden olumsuz etkilenirken, yurt içinde hayata geçirilen konut kredisi destek faaliyetleriyle canlandı. Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, sektörün faaliyetlerine, 2021'e ilişkin öngörü ve hedefleriyle ilgili açıklamalar yapan TMB Başkanı Mithat Yenigün, Sektör ve Türkiye ekonomisi açısından 2018 ve 2019'un zorlu geçtiğini, koronavirüs salgının etkisinin mevcut sıkıntıları artırdığını dile getirdi. Yenigün, salgının, yarattığı ek maliyetler ve engellerle halihazırda kırılganlıkları olan müteahhitlik sektörünün yurt içinde de olumsuz etkilere maruz kaldığını ifade ederek, projelerde yavaşlama olduğunu, bazılarının da durduğunu belirtti. 

Yaz aylarında düşük faiz ortamında uygulamaya konulan uygun faiz oranlı konut kredisi kampanyalarının teşvik edici etkisiyle sektörde bir canlanma yaşandığını vurgulayan Yenigün, ağırlıkla düşük maliyetli konut kredisi ve geçen yılki daralmadan kaynaklı baz etkisinden destek alan sektörün, 2020'nin üçüncü çeyreğinde yıllık bazda gösterdiği yüzde 6,4'lük performansla yeniden büyümeye başladığına dikkat çekti. 

Yenigün, yılın üçüncü çeyreğinde, Türkiye ekonomisinde ve son yıllarda büyümenin lokomotifi olmuş inşaat sektöründe daralmanın geride kaldığının izlenmesinin son derece umut verici olduğunun altını çizerek, "Açıklanan bu rakamlarla 2020 yılı ekonomik büyümesinin pozitif olacağı yönündeki umudumuz artmaktadır. Nitekim ekonomik krizlerde ilk daralmanın görüldüğü sektör olduğu gibi, toparlanma da öncelikle müteahhitlik sektöründen başlamaktadır" değerlendirmesini yaptı.

Eylül'den itibaren faiz avantajının sona ermesiyle konut satış hızının yavaşladığını ve satışlarda düşüş yaşandığını dile getiren Yenigün, "Salgının süren belirsizliklerine rağmen 2021 yılına umutla bakıyoruz. Hükümetimizce hukuk ve ekonomi alanlarında başlatıldığı açıklanan reform sürecini de çok önemsiyoruz. Ekonomimizde sürdürülebilir büyümenin yakalanmasıyla ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak adımları destekliyoruz" dedi. 

Türk müteahhitlerin üstlendiği toplam proje tutarı 413 milyar dolar
Yenigün, Ticaret Bakanlığının verilerine göre, bu yılın kasım ayı itibarıyla müteahhitlerin, yurt dışında toplam bedeli 10,4 milyar doları olan 175 proje üstlendiğine vurgu yaparak, "Dolayısıyla salgın öncesi ortaya koyduğumuz yıllık 20 milyar dolar tutarında proje hedefini yakalamamız mümkün olamayacaktır. Gelinen noktada, sektörümüzün yurt dışına açıldığı 1972 yılından bugüne kadar 127 ülkede üstlendiği toplam proje tutarı ise 413 milyar dolara ulaşmıştır" diye konuştu.

Dünya ekonomisinde 2021'de büyümeye geçiş beklentileri olduğuna vurgu yapan Yenigün, bu çerçevede inşaat sektörünün kritik bir rol üstleneceğini öngördüklerini belirtti. Yenigün, salgının kontrol altına almasıyla küresel ekonomi ve inşaat sektörü açısından normalleşme sürecinin başlayacağını kaydederek şunları söyledi: 

"Ülkelerin gündeminde yer alacak kalkınma hamleleri ve altyapı ihtiyaçlarında, oldukça riskli bölgelerde uygun maliyetle ve kaliteli iş yapıyor olması Türk müteahhitlerini öne çıkaracaktır. TMB olarak, tüm belirsizliklere rağmen krizin etkilerini yeni açılımlar ortaya koyarak aşmaya çalışıyoruz. Yurt dışında yıllık yeni proje tutarında tekrar 20 milyar dolar seviyesinin yakalanması ve küresel devler liginde sahip olduğumuz yerin korunması amacıyla çalışmayı sürdürüyoruz. Proaktif yaklaşımlar çerçevesinde finansman temini konusunda somut gelişmeler olduğunda bu seviyeyi de aşabiliriz."

"Sorunların çözümü için temaslar sürüyor"
Yenigün, bir taraftan hükümetin desteği ve diplomatik adımlarla Libya, Körfez ülkeleri gibi geleneksel pazarlardaki mevcut sorunların çözümü için temasların devam ettiğini, diğer taraftan artan rekabet ortamında pazar çeşitlendirmesi için yoğun şekilde çalıştıklarını ifade etti. Yenigün, "Özellikle Suudi Arabistan’da müteahhitlerimizin sorunlarının artmasıyla, Suudi Arabistan yetkililerine yapıcı diyalog ve iş birliği çağrısında bulunduk" şeklinde konuştu. 

Irak’ta uzun zamandır bekleyen inşaat ihtiyacına en hızlı çözümün Türk mühendislik ve müteahhitlik firmalarının sunacağına inandıklarına dikkat çeken Yenigün, "Bu arzu ve düşüncelerimizi, Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi'nin ülkemizi ziyareti vesilesiyle 17 Aralık'ta Ankara'da Türk iş insanlarıyla gerçekleştirilen toplantıda ifade etme fırsatı bulduk. Aynı şekilde Libya için de en etkili çözümü yine Türk müteahhitlik firmaları üreteceklerdir" dedi. 

Yenigün, pazar çeşitlendirilmesi için özellikle Sahra Altı Afrika ülkelerinde kalkınma planları çerçevesinde sürdürülecek projelerden önemli bir paya sahip olmayı hedeflediklerine dikkat çekerek, "Lider pazarımız Rusya, önümüzdeki dönemde de bizim için önemli olacaktır. Ayrıca Dağlık Karabağ’da ortaya çıkacak ihtiyaçlar ile yeniden imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin aktif rol üstlenmeleri ve Azerbaycan ekonomisine en iyi şekilde katkıda bulunmaları, önümüzdeki yıl için önceliklerimiz arasında yer alacaktır" açıklamasını yaptı. 

Depreme karşı 8 sektör paydaşı el ele
Yurt içinde şu an öncelikli gündem maddelerinin TMB girişimi ile sektörün öncü 8 sivil toplum kuruluşunun başlattığı "Depreme Karşı Tekiz" girişimi olduğuna vurgu yapan Yenigün, amaçlarının, depremle mücadele sürecine azami katkı sağlamak olduğunu söyledi. 

Bu çerçevede "yapı müteahhitleri için yeterlilik sisteminin uygulanması, güçlü yapı denetimleri, imar mevzuatının geliştirilmesi ve deprem odaklı kentsel dönüşüm" başta olmak üzere önerilerini açıkladıklarını belirten Yenigün, bu doğrultusunda projeler gerçekleştirmek üzere çalışmalarına devam ettiklerini kaydetti.