İnşaat sektöründe maliyetlerde yaşanan yükseliş, elektrik ve akaryakıt fiyatlarında peşpeşe gelen zamlar malzeme tedarikinde sorunlara neden olurken ticari hayatta da problemlere neden oluyor. Denizli ve Bursa başta olcak şekilde bazı şehirlerde hazır beton şirketleri tarafından maliyet yükselişleri neden olarak gösterilerek anlaşılan inşaat firmalarının sözleşmelerini yeni fiyattan güncellemeyi istemeleri tepkilere sebep oldu.
Denizli Sanayiciler ve İş İnsanları Derneği (DESİAD) Başkanı İbrahim Şenel, fiyat yükselişlerinin inşaat sektörünü zor duruma düşürdüğünü vurguladı ve “Denizli’deki beton üreticileri yeni bir zam yaptı. Daha ilginç olan daha önce bağlantı yapmış olan müteahhitlere bu bağlantıları fesih edeceklerini ve yeni fiyattan sözleşme yenilemek istemeleri. Çünkü sektörde firmalar inşaata başlarken fiyatları sabit tutabilmek adına demir ve beton emtialarının bağlantılarını yaparak ödemelerini gerçekleştirir. Hesabını buna göre yapar. Bağlantısı yapılmış, çekleri kesilerek ödene planı yapılmış sözleşmeye uymamak etik değil. Hepimiz aynı gemideyiz. Bu genel ticaret normlarına uymayan bir davranış” açıklamasında bulundu.
“Oyun devam ederken kural değiştirilmez”
İnşaat sektöründen olan Denizli Genç İş İnsanları Derneği (DEGİAD) Başkanı Hakan Urhan, konuyla ilgili açıklamasında “C30 beton kasım ayında 380 lira iken bugün 1000 lira. C40 beton kasım ayında 450 lira iken şimdi 1200 liraya yükseldi. Beton fiyatlarındaki yüksek fiyat artışlarına şimdi de beton firmalarının sözleşmeleri iptal edip, yeni fiyattan güncelleme talebinde bulunmaları eklendi. İnşaat firmaları fizibilitelerini yapıp, maliyetlerinin büyük kısmını oluşturan beton fiyatını sabitlemek için sözleşme yapıyor. Oyun devam ederken, oyunun kuralını değiştirilmez. Yaptıkları uygulamadan beton firmalarının en kısa sürede geri dönmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Sıkıntıyı ilgili bakanlıklara taşıyacağız”
Denizli Ticaret Odası Başkanı Uğur Erdoğan, inşaat meslek komitesi üyeleriyle toplantı gerçekleştirdi ve gündemdeki problemleri masaya yatırdı. Sorunu TOBB kanalı aracılığıyla bakanlıklara ileteceklerine dikkat çeken Erdoğan, “Hazır beton firmaları 6 ay önce 250 ila 500 TL arasında fiyattan anlaşmış üyelerimize, 31 Mart’a kadar süre verdiler. Anlaşmalardaki fiyatları 750 TL olarak güncelleyeceklerini, bundan sonraki yeni işler için ise 1000 TL fiyat belirlediklerini bildirdiler. Sözleşmeli alışverişlerdeki fiyatların güncellenecek olması, üyelerimizi çok zor durumda bıraktı. Sorunun çözümü için, ilgili komitelerimiz ve üyelerimizle istişare halindeyiz. Sıkıntıları TOBB kanalıyla ilgili bakanlıklara da taşıyacağız” şeklinde konuştu.
Sipariş iptalleri Bursa’da da var
200 üyeye sahip olan İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İş İnsanları Derneği (İMSİAD) Başkanı Mustafa Andıç ise, benzer sipariş iptalleriyle Bursa’da da karşılaşıldığını belirtti. Son zamanlarda fiyatlarda yaşanan yükselişler sebebiyle beton firmalarının yaklaşımında değişiklik yaşandığını belirten Andıç, şunları kaydetti:
“Bugün bağlantı yapmak istersek maksimum iki aylık sürede betonu çeker ve kullanırsak anlaşma yapılıyor. Bizim işimiz minimum iki yılda biten işler. Kaba inşaatı bir yıl kabul ederseniz bağlantı yapacağınız betonu bir yıl gibi bir sürede çekebilirsiniz. Firmalar şu anda buna müsaade etmiyor. Bir de eski bağlantılar var. 6 ay önce bağlantı yapmış firmalara da henüz daha almadıkları beton için para iadesi teklif eden, bağlantısını iptal eden firmalar var. Bursa’da C3 beton fiyatları şu anda KDV hariç 760 lira. Çimento fiyatları ise son bir yılda metreküpü 180 liradan 800 liralara geldi. Bu kadar zam yapacak bir pozisyonun olmadığına inanıyoruz. Tabii ki enerji maliyetlerinden etkileniyorlar. Ama son 1.5 yıldır yapılan zamlar bu girdi maliyetlerinin üzerinde. Bu zamları yönetemeyen inşaat sektörü daralmaya doğru gidiyor. Tüm bunları körükleyen ve dikkat çekilmesi gereken konu ise yapılan çimento ihracatıdır. İnşaat sektörünün daralması 200 üzerinde sektörün de daralması demektir. Bunun yansımaları ülke açısından ağır olacak.”
İyi Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk de Genel Kurulda söz aldı ve konuyu TBMM gündeminde konuştu.
“Arkadaşlarımız inşaatlarını durdurdu”
İzmir Müteahhitler Derneği (İMDER) Başkanı İslam Yıldırım, maliyetlerde yaşanan yükselişle beraber beton fiyatlarının bir senede 250 liradan 800 Türk Lirası'na kadar yükseldiğini vurguladı. Yıldırım, “Beton firmalarının fiyat yükseltmek için sözleşme iptal ettiğine dair söylemler var ancak bunu kanıtlayan bir belge bize ulaşmadı. Fiyatları değerlendirmek açısından sektör olarak, kendi aramızda da güncel faturaları topluyoruz ve buna göre gerçek bilgiler ediniyoruz. Şu anda piyasada çoğu arkadaşımız inşaatlarını durdurmuş vaziyette” şeklinde konuştu.
“Fiyat artışları kamu müteahhitlerini iflasa sürüklüyor”
Dünya'dan Osman Nuri Boyacı, Esra Özarfat, Duygu Göksu ve Mutlu Güneş'in haberine göre; Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası (ŞUTSO) Başkanı İ.Halil Peltek, inşaat sektöründe gerçekleşen fiyat yükselişlerinin kamu müteahhitlerini iflasa götürdüğüne vurgu yaptı. Peltek, konuyla ilgili açıklamasında “Kamu müteahhitleri ihale aldıkları gün ile bugünkü piyasa fiyatları arasındaki maliyet farkının her geçen gün artması nedeniyle malzeme temininde ve ihale sürecini yönetmekte sıkıntı yaşıyor. İlimizdeki bazı kamu projeleri inşaat maliyetlerindeki fiyat artışları nedeniyle durma noktasına geldi, kamuya iş yapan müteahhitler maalesef iflaslarla karşı karşıya” şeklinde konuştu.
YORUMLAR