Milyonlarca kiracı ve ev sahibi devam eden kira anlaşmazlıklarından etkileniyor ve 1 Eylül Cuma gününden itibaren artık dava yoluna başvurmadan önce arabuluculuğa başvurma zorunluluğu var. Bu yeni arabuluculuk mekanizması, anlaşmazlıkları en fazla dört hafta içinde çözmeyi amaçlıyor ve uzun süren dava sürecine çok daha hızlı bir alternatif sunuyor. Son zamanlarda artan kiralar, ev sahipleri ve kiracılar arasında çok sayıda sorun yarattı ve bu sorunlar azalma belirtisi göstermiyor. Bu sorunu çözmek için kira artışlarına getirilen yüzde 25'lik sınır 2 Temmuz 2024 tarihine kadar uzatıldı. Ancak ev sahipleri mevcut kiracılarını tahliye etmek için çeşitli taktikler uyguluyor. Bu yüzden tahliye davalarının sayısı artıyor ve sözleşmeleri beş yılını dolduranlar da daha yüksek kiralar elde etmek amacıyla kira tespit davaları açıyor.

Öte yandan kiracılar da haklarını savunmaya kararlı. Her iki taraf da kendini mahkeme sisteminin içinde bulurken, durumun yoğunluğu daha önce görülmemiş seviyelere ulaştı. Dahası, uzun süren dava süreci, sorunu daha da kötüleştirmekte ve yıllara yayılabilen gecikmelere neden olmaktadır. Buna ek olarak, dava masraflarının mali yükü ilgili taraflara düşmektedir. Bu sorunların hızlı ve etkin bir şekilde ele alınması için Arabuluculuk süreci devreye giriyor. İşte detaylar.

DAVA ÖNCESİ İLK KAPI

5 Nisan'da Resmi Gazete'de yeni bir yönetmelik yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik, arabuluculuğun kapsamını, kira ilişkilerinden (ilamsız icra yoluyla tahliye hariç), ortaklığın giderilmesi, kat mülkiyeti ve komşuluk haklarından kaynaklananlar gibi çeşitli uyuşmazlık türlerini içerecek şekilde genişletiyor. Bu, arabuluculuğun artık bu tür uyuşmazlıklar için dava açmadan önce zorunlu bir adım olduğu anlamına geliyor.

Kira uyuşmazlıklarına ilişkin dava açmak isteyen kişilerin 1 Eylül'den itibaren öncelikle arabulucuya başvurması gerekiyor. Artık arabuluculuk sürecinden geçmeden doğrudan dava açmak mümkün değil. Arabuluculuğa başvurulmadan açılan davalar usulden reddedilecektir.

DÜZENLEMENİN AMACI NEDİR?

Bu uygulamada amaç, özellikle sulh hukuk mahkemelerindeki dosya yoğunluğunu azaltmak ve uyuşmazlıkların çözümünü hızlandırmaktır. Halihazırda, ilk duruşma genellikle 8-10 ay sonraya verilmekte, bu da her iki tarafı daha da yormaktadır. Dahası, birkaç yıl sonra bir çözüme ulaşılsa bile mağduriyetler yaşanmaktadır. Arabuluculuğun, ev sahipleri ve kiracılar arasındaki gergin ilişkiyi iyileştirebileceğine ve bir kırılma noktasına ulaşmadan önce onları ortak bir zeminde bir araya getirebileceğine inanılıyor. Ayrıca arabuluculuk başvurularında iki taraftan da ücret alınmayacağı öğrenildi.