Son aylarda kiracılar, artan kira fiyatları ve anlaşılması zor kira kontratlarıyla karşı karşıya kalmış durumda. Özellikle genç ve bekar kiracılar, masrafları azaltmak amacıyla ev arkadaşı arayışına yöneliyor. Ancak bu süreçte karşılaşılan zorluklar ve hukuki karmaşıklıklar, kiracıları köşeye sıkıştırıyor.

Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, konut arzındaki düşüklüğün, kira fiyatlarının artmasının temel sebebi olduğunu vurguluyor. Pandemi süreci, kentsel dönüşüm projeleri, göçmenlerin artan ev ihtiyacı ve yüz yüze eğitimin başlaması gibi faktörler, konut talebinde büyük bir artışa neden olmuş durumda. Bu da kiraların yükselmesine yol açmış.

Ancak kiracılar, yasal zemin olmaksızın mevcut kiralarının artırılmasına karşı çıkabilirler. Avukat Ceren Satıcı, mevzuatta bu konuda düzenlemeler olduğunu ve bu düzenlemelerin, kiracıları koruyan önemli tedbirler sunduğunu belirtiyor. Kiracılar, yazılı izin almadan ev arkadaşı alamazlar ve ev sahibi, bu izin olmadan ev arkadaşı aldıklarını tespit ederse tahliye davası açabilir.

Ev arkadaşları arasında anlaşmazlık durumunda ise kiracının devam etme hakkı, sözleşmesel ilişkilere bağlıdır. Kiracı, kira sözleşmesine göre evde kalmaya devam edebilirken, alt kira sözleşmesi varsa, farklı bir hukuki süreç başlayabilir.

Kiracının kontrat süresi dolmadan tahliye edilmesi, yasal olarak mümkün değil. Ancak kiracının kirayı ödemediği, sözleşme şartlarına aykırı davrandığı veya evi izinsiz başkasına kiraladığı durumlarda tahliye mümkün olabilir.

Kiracılar, kira artışlarını dengelemek için "kira tespit davası" açabilirler. Kiranın 5 yıl boyunca bölge ortalamasının altında kaldığı durumlarda, mahkeme kira bedelini yeniden belirler. Ayrıca, kira sözleşmesinin 10 yılını geçtikten sonra, kiracıya en az 3 ay önceden yazılı bildirim yapılarak tahliye talep edilebilir.

Kira fiyatlarının artışına çözüm olarak, konut üretiminin hızlanması ve toplu konut projelerinin desteklenmesi öneriliyor. Kiracıları korumak ve kiraları dengelemek için çeşitli yöntemler bulunsa da, bu konuda her ülkenin farklı yaklaşımları olduğunu unutmamak önemlidir. Kiracılar, artan kira fiyatlarına karşı haklarını korumak için mevcut yasal düzenlemeleri bilerek ve gerekirse hukuki yolları kullanarak adım atabilirler. Kiralama sürecinde dikkatli olmak ve sözleşmeleri detaylı bir şekilde incelemek, kiracıların avantajına olacaktır.