Pandemi dönemiyle birlikte kiralarda yaşanan hızlı artışlar, son yıllarda devam eden yüksek enflasyon oranlarıyla birleşerek Türkiye’deki kiralık konut piyasasında büyük bir dengesizlik yarattı. 2022 yılında Borçlar Kanunu’na eklenen bir madde ile 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli olan yüzde 25’lik kira artışı sınırına rağmen, konut kiralarındaki artış hızının durmadığı ve kiralık ev taleplerinin arttığı gözlemleniyor. Üniversite öğrencilerinin konut ihtiyacı, evlenmeler, boşanmalar ve iş amaçlı konut talepleri gibi faktörler de kiralık ev talebini yükselten etkenler arasında yer alıyor.

Kira Artışları Son Dört Yılda Yüzde 570’i Buldu

Pandemi ile başlayan süreçte son dört yıl içerisinde Türkiye’de enflasyon yüzde 433 oranında artarken, konut kiralarındaki artış ise yüzde 570’i aştı. Bu oranlar, son üç yılda yüzde 502,53, son iki yılda ise yüzde 326,6 seviyelerine çıktı. Türkiye'deki yaklaşık 8 milyon kiracının bulunduğu ve her yıl piyasaya 250 bin yeni kiracının dahil olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, kiralık ev taleplerindeki artış ve talep gücünün kiralarda hızlı bir yükselişe neden olduğunu ifade ediyor.

Gayrimenkul uzmanları, kiraların artmaya devam etmesinin çoğu kişi için kiracı olarak yaşamayı zorlaştırdığını belirtiyor. Türkiye’de konut fiyatlarının yüksekliği ve taksit ödemelerinin artması, kiracıların ev sahibi olmasını giderek zorlaştırıyor. TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, yüksek artış hızının azalmaya başlayacağını, ancak satılık konut fiyatlarında bir süre daha düşüş yaşanabileceğini öngördüğünü belirtti. Maya, pandemi sonrası konut fiyatlarının çok hızlı bir artış gösterdiğini ve artık kiraların bu hızda artmayacağına dair sinyaller olduğunu ifade etti.

Kiraların Artışı Enflasyonun Üzerinde Olacak

Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, son dört yılda enflasyonun yüzde 433, kiraların ise yüzde 570 arttığını belirterek, kiraların reel olarak yüzde 26 arttığını söyledi. Türkiye'deki kiralık konut talebinin sürekli artmasına rağmen, kiracılık oranının da yükseldiğine dikkat çekti. Büyükduman, “Her yıl yüzde 3 oranında bir büyüme söz konusu ve bu durum, kiraların hızlı şekilde artmasına neden oluyor. Konut fiyatlarının ulaşılabilir seviyelere gelmesi de zorlaşıyor” dedi. Ayrıca, enflasyonun biraz üzerinde kira artışları beklendiğini ifade etti.

2025 yılında uygulanacak kira artış oranlarının belirlenmesinde etkili olacak son veriler TÜİK tarafından açıklandı. Aralık ayında açıklanan enflasyon oranlarına göre, yıllık bazda enflasyon yüzde 44,38 olarak kaydedildi. Bu oran, 2025 yılı için kira artışı belirlemede önemli bir gösterge olacak. 2024 yılı için kira artış oranı ise %60,45 olarak belirlenmişti. Ayrıca, Ocak ayında kira sözleşmesini yenileyecek olan kiracılara TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) üzerinden bir kira artışı uygulanacak. Bu durum, kiraların yıllık enflasyona göre artmaya devam edeceğini gösteriyor.

Kiralık Konut Arzı Yetersizliği Sürmekte

Türkiye’de kiralık konut arzı, özellikle büyük şehirlerde ve üniversite çevrelerinde talebi karşılamakta zorlanıyor. Pandemi sonrasında artan kiralık konut talepleri, kentsel dönüşüm projeleri ve nüfus artışı gibi sebeplerle arz-talep dengesi bozuldu. İstanbul gibi büyük şehirlerde riskli yapılar ve eski binaların sayısının fazla olması, kiralık konut piyasasında sıkıntılara yol açıyor. Gayrimenkul uzmanları, kiralık evlerin fiyatlarının hızla yükseldiği bu dönemde, kiracıların konut bulmakta ve uygun fiyatlarla ev kiralamakta zorlandıklarını belirtiyor.

Kentsel dönüşüm projelerinin ve yeni konut üretiminin arttığı bölgelerde ise talebin karşılanmaya çalışıldığını ancak özellikle büyük şehirlerde konut fiyatlarının daha da artacağı ve kiraların yükseleceği öngörülüyor.

2025’te Kira Artışı ve Konut Piyasasında Beklentiler

2025 yılına girerken, kiralık ev taleplerinin ve konut fiyatlarının artmaya devam etmesi bekleniyor. Gayrimenkul uzmanları, önümüzdeki dönemde konut kiralarının artış hızının enflasyon oranına daha yakın olacağını ancak yüksek talebin kiraları enflasyon oranının biraz üzerinde tutabileceğini ifade ediyor. Kiracılar, artan kira fiyatları karşısında alternatif çözüm arayışlarına girebilirken, kiralık konut piyasasında zorlukların devam edeceği ve ev sahibi olmak isteyenlerin finansal zorluklarla karşılaşacağı öngörülüyor.