2020 yılı Mart ayı ortasından bu yana tüketici talebi büyük darbe almış durumda. Özellikle, turizm, hazır giyim, hizmet, AVM, enerji, konut gibi alanlarda sıkıntı yaşandı. 

Capital Dergisi'nden Özlem Aydın Ayvacı'nın haberine göre; ertelenen talebin 2021 yılında açılacağı umudu hakimdi. Sektör uzmanları ise iç talepte çözülmenin 2'nci çeyrekte başlayacağı görüşünde. 

Asaş Alüminyum Genel Müdürü Derya Hatiboğlu, 2020'nin ilk yarısında ağırlıklı pandemi nedeniyle talebin düştüğünü söylüyor. 2020'nin ikinci yarısındaysa pandeminin şokunun atlatılması ve cazip faiz ortamı nedeniyle ciddi bir büyüme yaşadıklarını ifade ediyor. Hatiboğlu, son 2 yılda ciddi şekilde azalan yapı izinlerinin 2020'nin ikinci çeyreğinden itibaren ciddi şekilde arttığını belirtiyor. Hatiboğlu, "İnşaat alanında birikmiş talep var. Yapı izinlerinin inşaata dönüşmesiyle önümüzdeki dönemde pozitif yansıması olacak. Bu konudaki ertelenen talebi çözecek anahtar, faiz oranlarının cazibesi olacak." diyor.

Çimentoda talep yeni projelere bağlı

Tamer Saka / Sabancı Holding Çimento Grubu Başkanı ve TÇMB Başkanı

Büyüme ilk yarıda

Özellikle 2020'de başlayan altyapı ve üstyapı projeleri güçlü bir şekilde devam ediyor. İlk iki çeyrekte bu projelerin devam edeceğini öngörüyoruz. Konut tarafında ise 2020 yılı sonlarında doğru başlayan projelerin devamı çimento talebini destekleyecek. Yılın ikinci yarısında devam eden projelerin tamamlanmasıyla yenilerin devreye girmesinde bir yavaşlama olacağını düşünüyoruz. Konut satışlarında ocak ayında başlayan düşüş, yeni konut yapılmasına ilişkin iştahı azaltabilir. 

Geri dönüş 2-3 yılda olur

Kişi başına düşen miktar bizim gibi tüketimin popülasyona bağlı olduğu sektörler için önemli bir gösterge. Kişi başına düşen çimento miktarı, 2013-2017 arasında 850 kilogram seviyelerindeyken son 3 yıldır 500-700 kilogram bandında. Dolayısıyla 83 milyon popülasyona sahip ülekmiz için gerçekçi miktar yıllık 65-70 milyon ton çimento tüketimine tekabül ediyor. Şu an bu miktarın 8-10 milyon ton aşağısındayız. Sektörümüz bu miktarı şu an ihraç ediyor. eğer inşaat sektöründe ciddi ekonomik daralma yaşanmazsa önümüzdeki 2-3 yılda bu miktarlara geri dönüş olacağını düşünüyoruz. 

Hayat normale 4'üncü çeyrekte döner

AYD Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş 

AVM'LERE TALEP 2'NCİ ÇEYREKTE 

2020 yılında ciro ve ziyaret sayılarında düşüş yaşandı. Türkiye'deki ilk vaka tespitlerinin geçtiğimiz mart ayının ortalarında yaşandığını düşünürsek geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde yaşanan artışın bu yıl kısıtlamaların devam ettiği bu süreçte düşüş şeklinde yaşanacağını söyleyebiliriz. Alışveriş merkezleri, geçen yılın mart, nisan ve mayıs aylarında büyük oranda kapalı kaldı. Dolayısıyla bu yıl yine normalleşmeye bağlı olarak ikinci çeyrekte artış yaşanacak.

EN YÜKSEK TALEP SON ÇEYREKTE

Yaz döneminin yaşandığı 3'üncü çeyrekte geçtiğimiz yıl ciro ve ziyaret sayılarımızda bir önceki yılın verilerine büyük oranda ulaşmıştık. Hayatın normale dönmesiyle 4'üncü çeyrekte ciro ve ziyaret sayısı anlamında yıl içindeki en yüksek rakamlara ulaşacağımızı tahmin ediyoruz.

SOSYALLEŞMEYİ ÖZLEDİK 

Pandemi dönemi boyunca yeme-içme, eğlence, kültür sanal aktivitelerini ve sosyalleşmeyi çok özledik. AVM'ler bu yönüyle çok önemli bir ihtiyacı karşılıyor. Bu konuda önemli bir talep birikimi var. Şu anda paket servis gibi kısıtlı hizmet vermek zorunda olan restoran ve kafelerin açılmasının yanı sıra sinema, tiyatro ve konser etkinliklerinin yaz aylarından itibaren hayata geçmesiyle bu talepler yeniden karşılanmaya başlayacak.