TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, 30 Ekim İzmir Depremi sonrasında Bayraklı ilçesinde bazı orman alanlarının evlerini kaybedenler için kalıcı konut yapılmak üzere 'orman' dışına çıkarılması çalışmalarına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

İzmirli yurttaşların dayanışma ile yaralarını sardığı ifade edilen açıklamada, 'tapuda orman olarak kayıtlı olan Bayraklı İlçesi 2261 ada 59 parselin yaklaşık 360,00 hektarı ve 14,18 hektarlık 37908 ada 2 parselin tamamının evlerini kaybeden vatandaşlarımız için kalıcı konut yapılmak üzere orman dışına çıkarılması için çalışma yapıldığı tespit edildiği' belirtildi.

‘DİKİLEN YÜZ BİNLERCE FİDAN SAYESİNDE SEL FELAKETİNİN ÖNÜNE GEÇİLDİ'

Söz konusu alanın Yamanlar dağından başlayan ve yaklaşık bin 750 hektarlık su toplama havzasına sahip Laka Deresi Havzası içinde kaldığına dikkat çekilen açıklamada, “İzmir’de 1995 yılında meydana gelen sel felaketi sonucu yitirdiğimiz 65 vatandaşımızın 58’i Laka Deresi Havzası’ndan gelen sellere kapılarak hayatını kaybetmiştir. Sel felaketinden hemen sonra dönemin orman idaresi yetkililerince yerinde yapılan inceleme sonucunda büyük felaketin yaşandığı Laka Deresi Havzası’nda yüzeysel akışın bertaraf edilmesi için hemen çalışmalara başlanmasına karar verilmiş ve erozyon kontrolü yapılması planlanan toplam 1.326,53 hektarlık hazine arazisi Orman Genel Müdürlüğü’ne tahsis edilerek orman rejimi içine alınmıştır. Çalışmalar İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin katkısıyla dönemin Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü’nce yürütülmüştür. Yapılan binlerce km. teras, yüzlerce m3 kuru duvar eşik, harçlı duvar ve tersip bendi gibi erozyon kontrolü düzenlemeleriyle, dikilen yüz binlerce fidan sayesinde yüzeysel akış kontrol altına alınmış ve olası sel felaketlerinin önüne geçilmiştir” denildi.

"Ancak akla ve bilime göre yapılmış başarılı uygulama sahasında aradan geçen zamanla felaket unutularak sahanın yaklaşık 74,00 hektarlık bölümü 2010 yılında şehir hastanesi yapılmak üzere sağlık bakanlığına tahsis edildiği ve inşaatın halen devam ettiği" belirtilen açıklamada bu defa da belirtilen alanın geriye kalan 375 hektarlık bölümünün, 6831 sayılı yasanın Ek.16 maddesine göre orman dışına çıkarılarak depremzedelere kalıcı konut yapılmak üzere Toplu Konut İdaresine (TOKİ) devrinin yapılacağı kaydedildi.

‘YENİ BİR FELAKETİN ZEMİNİ OLUŞTURULMAMALI'

"Depremzedelerin daha güvenli bir yerde kalıcı konutlarına bir an önce kavuşturulması gerektiği ancak; deprem gibi sel baskınının da önemli bir doğal afet olduğu göz ardı edilemeyeceği" vurgulanan açıklamada, “Ayrıca İzmir merkezinin yeşil alan ve orman bakımından sınırlı olanaklara sahip olduğu bilinen bir gerçektir. Buna karşın; yoğun emek ve milyonlarca lira para harcanarak yapılan çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılan değer ile İzmir için hayati bir önem kazanan bu orman arazisinin depremzedelerin konut ihtiyacının karşılanması gibi hassas bir gerekçeye sığınılarak yeni bir rant alanı yaratılmasına asla izin verilmemelidir. Sel felaketi de deprem gibi insanları ve yaşam alanlarını tehdit eden önemli bir doğa olayıdır. Bu alandaki erozyon kontrolü çalışmalarının sel önleyici fonksiyonu görmezden gelinerek izin verilecek yapılaşma ile bir felaketin yaralarını sarmaya çalışılırken bir başka felakete zemin hazırlanacaktır” ifadeleri yer aldı. 

‘İZMİR İÇİN YAŞAMSAL ÖNEME SAHİP'

Deprem gerekçesiyle belirlenen bu alanın yürürlükte bulunan plan kararlarına ve koruma statülerine de aykırı olduğu belirtilen açıklamada ayrıca belirlenen rezerv alanı ile birlikte Bayraklı’da yıkımın gerçekleştiği alanda da inşaat faaliyetlerine hızlıca başlanacağı kamuoyuna açıklamasına rağmen bu kararların alelacele verilmesinin yeterli analiz ve çalışmaların yapılıp yapılmadığı konusunda ciddi soru işaretleri doğurduğu ifade edildi.

“Yıllardır TOKİ ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı aracılığıyla kent merkezlerinde yer alan kamu mülkiyetindeki araziler satılmaktadır. Kentsel alanlarda arazi stoku yapmayan merkezi idare afet ve acil durumlarda ne yazık ki gözünü yerleşim için uygunluğu tartışmalı alanlara dikmektedir” ifadelerine de yer verilen açıklamada, sonuç olarak depremzedeler için seçilen 'konut rezerv alanı' olarak belirlenen ormanlık alanın bölgedeki yağmur sularının yüzeysel akışa geçerek olası bir sel baskınının önlenmesi ve yer altı su rezerv dengesinin sağlanması gibi hidrolojik fonksiyona sahip bir alan olduğu , yeşil alan bakımından da İzmir için yaşamsal öneme sahip olduğu vurgulandı.

Son olarak açıklamada şu önerilere yer verildi:

“Kentsel alan içerisinde rezerv alan/alanlar olarak belirlenebilecek ve imar mevzuatı yönünden planlama süreçlerinde herhangi bir sıkıntı olmadan planlanan, kamu mülkiyetindeki alanlar konusunda araştırma yapılarak; ulaşımı, altyapısı hazır olan alanlara öncelik vermek hem kent çeperinde plansız büyümeyi engelleyecek ve kent içinde sağlıklı dönüşümü sağlayacak, hem de kamunun sırtındaki maliyetleri azaltacaktır. Depremin en çok etki ettiği ve şu anda yıkılan bazı bölgelerinin bakanlık tarafından proje alanı seçildiği Bayraklı bölgesinde zemin etüt çalışmaları yapılarak yeni yapılacak inşaatlara yönelik bütün süreçlerin hiçbir tereddüte yer bırakmaksızın kamuoyuyla paylaşılması gereklidir. Buna göre binaların güçlendirmesi ya da yıkılıp yeniden yapılması konusundaki belirsizlikler giderilmeli, binasını yenilemek isteyenler için destekler sağlanmalıdır.Bu bölgede yerleşmiş bulunan bütün vatandaşların (mülkiyet sahibi olup olmadığı fark etmeksizin) herhangi bir hak kaybı yaşamadan yeni konutlara yerleştirilmeleri için özen gösterilmeli, her türlü hukuki destek sağlanmalıdır.”